Postacie SM

Postacie SM

types of ms
U większości osób chorych na stwardnienie rozsiane (około 85%) w momencie postawienia diagnozy rozpoznaje się postać rzutowo-remisyjną SM (RRMS), jednak czasem można usłyszeć o kilku innych typach SM. U 10% osób chorych na SM rozpoznaje się postać o nazwie pierwotnie postępujące SM (PPMS). W przypadku braku leczenia RRMS, u 50-60% osób może nastąpić progresja do tak zwanej postaci wtórnie postępującej SM (SPMS). Niektórym osobom chorym na SM mówi się, że chorują na łagodną postać SM. 

Występująca u pacjenta postać typ SM może wpływać na częstość występowania rzutów choroby oraz na moment, kiedy pojawi się niepełnosprawność. Może on także wpływać na możliwości leczenia SM. 
Poniżej przedstawiono główne informacje na temat każdego z trzech różnych postaci. 

Szybkie fakty

Spójrzmy na różnice pomiędzy poszczególnymi postaciami SM:

Postać rzutowo-remisyjna SM (RRMS)

Osoby chore na RRMS doświadczają okresów pojawienia się nowych lub nasilenia już istniejących objawów występowania objawów (rzut), po których następują okresy, gdy objawy zanikają lub ulegają poprawie (remisja). U około 85% osób chorych na SM rozpoznaje się postać RRMS

 

Postać wtórnie postępująca SM (SPMS)

U niektórych osób chorych na RRMS następuje progresja do postaci SPMS, wskutek czego pacjenci
 rzadziej doświadczają rzutów a dominuje stopniowy postęp niepełnosprawności

Postać pierwotnie postępująca SM (PPMS)

U około 10% osób chorych na SM rozpoznaje się postać PPMS. Osoby chore na postać PPMS nie doświadczają rzutów, jednak stwierdzają oni u siebie stopniowe stałe postępowanie choroby wraz z upływem czasu

 

Czym jest postać rzutowo-remisyjna SM (RRMS)?

U osób chorych na stwardnienie rozsiane układ odpornościowy organizmu przez pomyłkę atakuje części ośrodkowego układu nerwowego, a dokładnie osłonkę otaczającą neurony (zwaną mieliną). 

Jednak co ciekawe, organizm jest w stanie naprawić część uszkodzeń mieliny podczas procesu zwanego remielinizacją. Naprawiona mielina nie jest jednak taka sama jak przed uszkodzeniem, dlatego sygnały mogą nie przemieszczać się wzdłuż neuronów tak szybko jak wcześniej. Na poniższym schemacie przedstawiono, w jaki sposób uszkodzona mielina wpływa na sygnały przekazywane wzdłuż nerwów:

damaged myelin

To właśnie uszkodzenie prowadzi do wystąpienia objawów SM, których może doświadczać pacjent. Ich przykłady można znaleźć tutaj.

Okresy, w których mielina jest uszkodzona mogą skutkować wystąpieniem rzutu choroby, czyli pojawieniem się nowych lub nasileniem już istniejących objawów, po którym następują okresy remisji, która jest możliwa dzięki sprawnym procesom naprawy w organizmie (remielinizacji). To właśnie ze względu na te okresy rzutów i remisji ten typ stwardnienia rozsianego nosi nazwę postaci rzutowo-remisyjnej SM (RRMS). 

Objawy rzutu mogą być odwracalne, ale mogą też stać się trwałe wraz z progresją choroby. Wraz z upływem czasu uszkodzenia mieliny mogą się kumulować i ich naprawa może być dla mózgu zbyt trudna. Może to prowadzić do występowania trwałych objawów. RRMS może przejść w postać SPMS, szczególnie w przypadku braku leczenia. 

Czym jest postać wtórnie postępująca SM (SPMS)?

U większości osób chorych na SM rozpoznaje się postać RRMS. U niektórych osób z takim początkowym rozpoznaniem stwierdza się wraz z upływem czasu zmniejszenie liczby rzutów, jednak ich niepełnosprawność stopniowo się pogłębia. Ta faza SM, następująca po początkowej fazie RRMS, nosi nazwę postaci wtórnie postępującej SM (SPMS).
 
U osób z postacią SPMS nadal sporadycznie mogą występować rzuty, jednak u większości z nich nie występują, ale może pojawić się zaostrzenie objawów SM . Zazwyczaj u osób z postacią SPMS niepełnosprawność stopniowo się pogłębia. Jednakże tempo, w jakim to następuje jest bardzo różne u poszczególnych osób.

Czym jest postać pierwotnie postępująca SM (PPMS)?

U około 10% osób chorych na stwardnienie rozsiane rozpoznaje się postać, w przebiegu której niepełnosprawność postępuje od początku choroby. Postać ta nosi nazwę postaci pierwotnie postępującej SM.

Doświadczenia osób chorych na PPMS mogą się znacznie różnić. U pacjentów może występować stała progresja niepełnosprawności, jednak jej tempo może być różne. U niektórych osób objawy pogarszają się stopniowo, natomiast u innych przez długi czas pozostają bez zmian. Niezależnie od tego, jaki typ występuje u pacjenta, może on mieć wpływ na codzienne życie. W punkcie Codziennie życie, dostępnym tutaj, można znaleźć odpowiednie porady.

Istnieją osoby, u których od momentu postawienia diagnozy występuje postać postępująca SM, ale które także sporadycznie doświadczają rzutów. Ten typ SM nazywa się czasem postacią postępującą rzutową SM. Pacjentom z postacią PPMS, którzy chcą poznać możliwości leczenia, zaleca się konsultację z lekarzem.

Referencje

• http://www.phmd.pl/api/files/view/544383.pdf
• https://www.infona.pl/resource/bwmeta1.element.psjd-13c48912-07ce-4e2d-8fc1-524e884a12a2/content/partContents/18a87b66-2e08-3f33-8c7a-c74ad1180316

MAT-PL-2002137-2.0-11/2022