Stwardnienie rozsiane może być aktywne nawet jeżeli pacjent czuje się dobrze i pojawiające się ogniska demielinizacyjne uszkodzenia te mogą się kumulować. Badania sugerują, że włączenie leczenia tuż po diagnozie może pomóc w zapobieganiu trwałemu uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego (OUN) i spowalniać rozwój niepełnosprawności. Należy jednak pamiętać, aby skonsultować z lekarzem jakie są możliwości leczenia i która z nich będzie najlepsza.

Szybkie fakty na temat leczenia

Jeżeli chodzi o leczenie należy mieć na uwadze wiele kwestii. Poniżej podano kilka powodów, dla których najlepiej jest rozpocząć leczenie tuż po rozpoznaniu choroby:

• Pojawienie się ognisk demielinizacyjnych mózgu może się rozpocząć na wczesnym etapie SM, przed wystąpieniem objawów
• Wczesne rozpoczęcie leczenia może opóźnić rozwój niepełnosprawności 

W wypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących leczenia należy skonsultować się z lekarzem. 

Jakie znaczenie mają zmiany w moim mózgu

Uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego związane z SM rozpoczyna się na wczesnym etapie choroby i kumuluje się, czego pacjent może nie być świadomy. Atrofia mózgu i rozwój ognisk (zmian) demielinizacyjnych, mają istotne znaczenie, ponieważ związek są z:

• Rozwojem niepełnosprawności
• Problemami seksualnymi (takimi jak utrata popędu płciowego)
• Ograniczeniami z powodu pogorszenia sprawności fizycznej, na przykład trudnościami w chodzeniu — więcej informacji można znaleźć tutaj
• Problemami ze zdrowiem psychicznym, takimi jak depresja

W jaki sposób wcześniejsze leczenie SM może mi pomóc?

Tak jak w przypadku każdej innej choroby, im szybciej o niej wiadomo, tym szybciej można zacząć coś z nią robić. W przypadku osób chorych na postaci rzutowe stwardnienia rozsianego badania wykazały, że wcześniejsze włączenie leczenia lekami modyfikującymi przebieg choroby (DMT) może dać lepsze wyniki niż włączenie tych leków później. Ważne żeby leczenie DMT zostało rozpoczęte na wczesnym etapie choroby tuż po rozpoznaniu, ponieważ może ograniczyć dalszy postęp choroby np. zmniejszyć liczbę rzutów opóźnić wystąpienie niepełnosprawności i mieć pozytywny wpływ na zdrowie fizyczne, emocjonalne i umysłowe pacjenta w perspektywie długoterminowej. 

Im wcześniej rozpoczniemy leczenie SM tym rokowania są zdecydowanie lepsze. Leczenie DMT może wydłużyć czas do kolejnego rzutu, a także ograniczyć uszkodzenia i tempo rozwoju atrofii mózgu. Na podstawie tych powodów warto omówić z lekarzem włączenie DMT na wczesnym etapie choroby, nawet w przypadku dobrego samopoczucia. 

Nie chodzi tylko o wczesne i szybkie włączenie leczenia, ponieważ leczenie DMT może okazać się korzystne także po wielu latach od diagnozy SM, w celu złagodzenia jego dalszego przebiegu. Tak więc jeżeli u pacjenta nadal występują rzuty, leczenie DMT może zatrzymać lub opóźnić dalsze uszkodzenia OUN. 

Należy też pamiętać, że niezależnie od tego, jak długo występuje postać rzutowa choroby, ważne jest, aby skonsultować się ze swoim lekarzem i porozmawiać na temat najlepszego momentu rozpoczęcia leczenia z zastosowaniem DMT.

Przydatne łącza

• Giovanni G et al. 2017. Brain health: time matters in multiple sclerosis. Materiał dostępny pod adresem: www.msbrainhealth.org/report. Ostatni dostęp: październik 2017 r.
• https://journals.viamedica.pl/polski_przeglad_neurologiczny/article/view/20178/15879